Z dziejów honoru w Polsce i inne szkice

"Z dziejów honoru w Polsce" to starannie wyselekcjonowany zbiór prac autorstwa czołowych publicystów, filozofów oraz pisarzy XX wieku, który zyskał interesujący komentarz autora. Wśród twórców znaleźli się Kula, Elzenberg, Malewska, Kott, Szczepański i Herling-Grudziński, którzy podejmują próbę odpowiedzi na pytania dotyczące odnajdowania się w nowej, trudnej rzeczywistości. Rozważają, jak, mimo przegranych, zachować poczucie własnej wartości, chronić dziedzictwo kulturowe przed zagrożeniami oraz utrzymać integralność moralną.

Książka zwieńczona jest wyborem poezji Herberta, Miłosza i Norwida, którzy poprzez swoją twórczość oraz komentarze autora eksplorują tajemnice godności ludzkiej. Poruszają tematy spokoju w obliczu desperacji, nadziei w beznadziejnych sytuacjach oraz różnicy pomiędzy potrzebną a zbędną dumą. Wyrażają swoje poglądy na temat oporu wobec opresji, gestów solidarności z pokrzywdzonymi oraz o unikaniu iluzji oczekiwania na zewnętrzną pociechę, podkreślając, że prawdziwą nagrodą jest wierność wartościom.

W tej książce, ukazującej zmagania polskich intelektualistów z powojennymi dylematami w czasach stalinizmu oraz ich wewnętrzne konflikty między ugodą a oporem wobec komunizmu, czytelnik odkrywa nieustające pytania stawiane przez Adama Michnika. Szczególnie, że pisał on tę książkę będąc więzionym, z pełną świadomością, że niewiele potrzeba, by odzyskać wolność. Książka, którą Seweryn Blumsztajn czytał w 1985 roku w Paryżu, poruszała głęboko jego emocje.

W kontekście aktualnych wydarzeń, kiedy władze Rzeczypospolitej planują włączenie frazy "Bóg, honor, ojczyzna" do paszportów, przywołane zostają refleksje Adama Michnika o istocie honoru w czasach komunizmu, co zaznacza Karol Modzelewski. Niniejsze wydanie zostało wzbogacone o aneks z trzema szkicami z "Wyznań nawróconego dysydenta", opublikowanymi w 2003 roku przez wydawnictwo Zeszyty Literackie.