Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W.Putina

Michaił Zygar w książce „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” przedstawia fascynującą analizę bliskiego otoczenia Władimira Putina oraz mechanizmów i sposobu sprawowania władzy przez Prezydenta Federacji Rosyjskiej. Dzieło rosyjskiego dziennikarza opisuje krajobraz współczesnej Rosji, gdzie rytm życia społecznego, politycznego i gospodarczego wyznaczany jest przez wąską grupę ludzi skupionych wokół Władimira Putina.

Michaił Zygar przedstawia w reportażu „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” kluczowe momenty przemian, jakie dokonały się w Rosji podczas dwudziestu lat sprawowania najwyższego urzędu w państwie przez Władimira Putina. Rosyjski dziennikarz opisuje kolejne etapy kariery urzędującego prezydenta Federacji Rosyjskiej: począwszy od wyboru Władimira Putina jako następcy Borysa Jelcyna, poprzez konkretne działania zmierzające do eliminacji konkurencji politycznej, aż do skupienia pełnej władzy w rękach obecnego gospodarza Kremla. Michaił Zygar szczegółowo opisuje mechanizmy rządów autorytarnych, w całości sprawowanych przez kremlowskie, zaufane Władimirowi Putinowi elity, które w przeszłości zastąpiły ustępującą na przelomie XX i XXI wieku „rodzinę polityczną” byłego prezydenta Federacji Rosyjskiej, Władimira Putina.

W reportażu „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” rosyjski dziennikarz opisuje również krwawe i dramatyczne epizody w historii najnowszej Rosji, związane z decyzjami podejmowanymi przez obecną administrację. Michaił Zygar wskazuje m.in. na znaczenie tragedii zatonięcia okrętu „Kursk” należącego do floty północnej armii rosyjskiej, czy też brutalne próby odbicia zakładników podczas ataku na Teatr na Dubrowce, czy szkołę w Biesłanie. Autor reportażu „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” zwraca również uwagę na przemiany w świadomości rosyjskiego społeczeństwa, jakie wywołał ukraiński Majdan. Michaił Zygar definiuje zryw niepodległościowy narodu ukraińskiego jako punkt zwrotny dla polityki zagranicznej prowadzonej przez otoczenie Władimira Putina. Rosyjski dziennikarz szczegółowo opisuje, w jaki sposób wydarzenia z Majdanu wpłynęły na zmianę kursu obecnego prezydenta Federacji Rosyjskiej i jego zaufanych popleczników, m.in. głównego ideologa, Władisława Surkowa. Michaił Zygar w reportażu „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” przedstawia Władimira Putina jako polityka reaktywnego, który przez cały XXI wiek próbował zarządzać archaicznym, niewydolnym państwem, znajdującym się w stanie permanentnego chaosu.

Warto podkreślić, że reportaż „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” nie demonizuje Władimira Putina jako jedynego człowieka w pełni odpowiedzialnego za obecny kurs Rosji w polityce międzynarodowej, lecz ukazuje prezydenta Federacji Rosyjskiej jako reaktywnego polityka, który podejmował decyzje związane z kierunkiem rozwoju państwa rosyjskiego w obliczu fatalnych rządów prezydenta Borysa Jelcyna w drugiej dekadzie lat 90. XX wieku.

Dla polskiego czytelnika najważniejszym wnioskiem z analizy Michaiła Zygara pozostaje przestroga przed konsekwencjami autorytarnej władzy wprowadzonej metodami demokratycznymi. Rosyjski dziennikarz obrazuje tym samym, jak konkretny scenariusz wprowadzenia autorytarnego systemu w Rosji może być w precyzyjny sposób i z premedytacją realizowany również w Polsce. Autor reportażu „Wszyscy ludzie Kremla. Tajne życie dworu W. Putina” na podstawie doświadczeń rosyjskiego społeczeństwa podkreśla wagę budowania społeczeństwa obywatelskiego jako warunku koniecznego dla utrzymania i rozwijania ustroju demokratycznego.