Powieść „Wielkie nadzieje” to jedna z najpiękniejszych powieści literatury angielskiej i jednocześnie jedna z najlepszych w dorobku Charlesa Dickensa. Utwór przedstawia historię rozczarowania światem, niezrozumienia i złamanego młodzieńczego serca. Wartości poruszane przez brytyjskiego autora na łamach książki „Wielkie nadzieje” znakomicie oddają nastroje społeczne XIX-wiecznej Anglii. Urodzenie definiowało człowieka na całe życie. Przynależność do określonej warstwy społecznej decydowała nie tylko o jakości życia, ale również o potencjalnym małżeństwie. Ludzie z różnych warstw społecznych byli dla siebie niedostępni, nawet w obliczu miłosnego uniesienia. Wspólne życie wymagało mieszkańca, a Charles Dickens dobrze o tym wiedział. Autor książki „Wielkie nadzieje” pozostawał jakiś czas w szczęśliwym związku z Catherine Dickens. W ciągu 16-letniego pożycia kobieta wydała na świat dziesięcioro dzieci. Mimo to brytyjski pisarz żywił nieokreśloną w swojej formie namiętność do 15-letniej siostry Catherine. Epizod z życia pisarza ciągnął się za nim długo po śmierci dziewczyny i owa burzliwa dla brytyjskiego pisarza znajomość przypominała materiał na powieść „Lolita”. To jak z tym moralizatorstwem, panie Dickens?
Tłem dla powieści „Wielkie nadzieje”, podobnie jak w innych dziełach brytyjskiego pisarza, jest czas wielkich przemian, jakie dokonywały się w Anglii w połowie XIX wieku. W tym właśnie czasie, w świecie wyraźnych podziałów społecznych, urodził się Pip - osierocony chłopak, wychowywany przez surową siostrę i jej dobrodusznego męża, kowala Joe. Przeznaczenie uśmiecha się do Pipa, gdy nad grobem swoich rodziców napotyka zbiegłego więźnia, któremu decyduje się pomóc. Młody chłopak jeszcze wtedy nie wiedział, że to wydarzenie odmieni na zawsze jego życie.
Kolejny przełomowy moment w życiu Pipa nastąpi, gdy odwiedzi starą posiadłość Satis House, zamieszkiwaną przez ekscentryczną Miss Havisham i młodą, choć wyniosłą Estellę. Chłopak zakochuje się w dziewczynie bez pamięci. W głowie Pipa rodzi się myśl, że jeśli istnieje na tym świecie dobry powód, aby wyrwać się na zawsze z okowów biedy i nizin społecznych, to jest nim owa młoda dama, której imię Pip powtarzał w myślach każdego dnia. O tym właśnie są tytułowe „Wielkie nadzieje”! Przeznaczenie znowu daje o sobie znać, gdy tajemniczy dobroczyńca oferuje Pipowi wykształcenie i szansę na lepsze życie w Londynie. Jednak nawet w stolicy Wielkiej Brytanii cel Pipa pozostaje niezmienny - zdobyć serce Estelli.
„Wielkie Nadzieje” to zatem opowieść o aspiracjach, marzeniach, ale i o nadziejach, które niebezpiecznie zahaczają o mgliste złudzenia. Charles Dickens przedstawia bohaterów utworu jako ludzi, którzy z determinacją dążą do celu, nieświadomi, że czasami nadzieja okazuje się pułapką złudzeń. XIX-wieczna Anglia w prozie brytyjskiego pisarza to świat wielkich możliwości, ale również potężnych ograniczeń. Podczas lektury książki „Wielkie nadzieje” czytelnik ma okazję obserwować wewnętrzne zmagania młodego chłopaka, poczucie niższości wobec innych i dążenie za wszelką cenę, aby odmienić swoje życie. Warto dodać, że tożsamość głównego bohatera widocznie zmienia się wraz z postępem fabuły w książce „Wielkie nadzieje”: Pip zmienia się pod wpływem otoczenia, doświadczeń, a także dzięki relacjom z innymi postaciami opisanymi przez Charlesa Dickensa.
Brytyjski pisarz szczegółowo portretuje bohaterów powieści „Wielkie nadzieje”, tak by ich losy skutecznie poruszały serca czytelników i budziły wzruszenie. Charles Dickens całkowicie mistrzowsko łączy wątki obyczajowe i psychologiczne, tworząc przy tym opowieść pełną napięcia, emocji i zaskakujących zwrotów akcji. W powieści „Wielkie Nadzieje” widoczna pozostaje również cecha charakterystyczna dla twórczości Charlesa Dickensa: autor umiejętnie kreuje zarówno postacie pozytywne, jak i negatywne, prowokując w ten sposób czytelnika i oferując paletę skrajnych emocji nad klasyką literatury, jaką niewątpliwie jawi się powieść „Wielkie nadzieje”.
Londyn przedstawiony w książce „Wielkie nadzieje” to tło nie tylko dla życiowych perypetii Pipa, ale także swoisty obraz ówczesnego społeczeństwa. Problemy z brakiem sprawiedliwości, ubóstwo czy w końcu podziały klasowe stanowią poważne ograniczenia w świecie, w którym żyje główny bohater książki „Wielkie nadzieje”. Charles Dickens, jak to ma w zwyczaju, nie unika trudnych tematów i z niebywałym realizmem przedstawia codzienne życie ówczesnej Anglii, pełne trudów, wyzwań, ale też nadziei na lepsze jutro i oczekiwania na zmiany.
Zmierzając powoli do końca, uważam, że „Wielkie Nadzieje” to powieść w pierwszej kolejności o odkrywaniu własnej tożsamości, poszukiwaniu miejsca na ziemi, ale także o ambicji i dążeniu do przekroczenia własnych granic, niezależnie od przeciwności losu. Pip w swoim życiu doświadcza wielu zawodów, cierpienia i smutku, jednak nie poddaje się i nieustannie dąży do spełnienia własnych marzeń. To właśnie wspomniane marzenia zdają się mieć szczególną moc w powieści „Wielkie nadzieje". Tym samym utwór Charlesa Dickensa stanowi przypomnienie o tym, co w życiu ważne. Człowiek z marzeniami w głowie i zdeterminowany, aby je zrealizować, jawi się jako niepowstrzymany w prozie brytyjskiego pisarza! Czy Pip osiągnie swoje cele i zdobędzie serce wyniosłej Estelli? Dzieli was tylko jeden krok, drodzy czytelnicy, aby się o tym przekonać. Każdy choć raz w życiu powinien przeczytać, powieść „Wielkie nadzieje” dla własnego literackiego dobra ?.