Oleś i pani róża

"Oleś i Pani Róża" to piękna opowieść o dzieciństwie w czasie wojny.

Rezolutna 9 letnia dziewczynka, Rózia, tegoroczne wakacje spędza w domu ze swoim ukochanym, schorowanym dziadkiem Aleksandrem. U kresu swoich dni, dziadek opowiada wnuczce własną historię. Opowieść dziadka niejednokrotnie wprowadza dziewczynkę w konsternację - trudno jej sobie wyobrazić, że jej kochany dziadek Aleksander też miał kiedyś 9 lat, a co gorsze, że jego dzieciństwo nie było w połowie tak szczęśliwe i beztroskie jak jej własne.

Dzieciństwo dziadka skończyło się w 1943 roku, kiedy to tytułowy Oleś wraz z rodziną został przesiedlony do obozu przejściowego w Zwierzyńcu. Dziecko stało się świadkiem przerażających i makabrycznych wydarzeń. Mały chłopiec musiał szybko dorosnąć w obliczu okrucieństwa wojny. Przerażający głód, strach, cierpienie, samotność i bezwzględność niemieckich żołnierzy towarzyszyły mu codziennie. Pewnego dnia, w życiu chłopca pojawił się jednak swoisty Anioł, Pani Róża. Niezwykle dobra, mądra i odważna kobieta, która nie zważając na grożące jej niebezpieczeństwo ze strony nazistów, przychodziła do obozu przynosząc jedzenie, picie oraz dobre słowo więźniom. Ten Anioł uratował Olesia i inne dzieci z rąk bezwzględnych nazistów.

Choć książka "Oleś i Pani Róża" jest fikcją literacką, to postać tytułowej bohaterki jest oparta na historii Róży Zamoyskiej, która w czasie II wojny światowej razem ze swoim mężem, uratowała prawie pół tysiąca dzieci z obozu dla przesiedleńców w Zwierzyńcu. Niniejsza książka przypomina o jej niezwykłej odwadze i heroizmie.

Inna książka autorki Anny Janko, która również przywołuje obraz wojny to "Mała Zagłada". Historia rodzinna, w której to bohaterką jest mama autorki. Naturalistyczna oraz brutalna opowieść o pacyfikacji wioski jest przepełniona rozpaczą i bezradnością. Obie książki łączy bardzo ważny, historyczny przekaz.