Higieniści

Jak to możliwe, że demokratyczne państwo dobrobytu w imię „higieny rasy" aż do lat 70. XX wieku zmuszało tysiące obywateli do sterylizacji? A socjaldemokratyczne władze Szwecji dzieliły ludzi na „pożytecznych" i „mało wartościowych"? Autorem artykułów, które w 1997 roku ujawniły te wstrząsające praktyki, był Maciej Zaremba. Higieniści to książkowa wersja tamtych tekstów, wzbogacona o eseje dotyczące historii eugeniki, jej propagatorów i przeciwników, w krajach tak różnych, jak USA, Trzecia Rzesza, Szwecja czy Japonia. Utopia uszlachetnienia ludzkości metodą hodowli ma długą i zaskakującą tradycję. Hołdowali jej także w latach 30. wybitni Polacy, m.in. Tadeusz Boy--Żeleński i wielu znanych lekarzy. W rozdziałach napisanych do polskiego wydania autor próbuje zrozumieć, co nimi kierowało i dlaczego nie znaleźli zwolenników. Choć dziś nie prowadzi się już państwowych programów „genetycznego ulepszenia" ludzkości, eugenika jako taka nie spoczęła na śmietniku historii. Dochodzi do głosu w nowych formach, jak choćby w Ameryce, gdzie dzieci zaskarżają rodziców i lekarzy, że urodziły się z wrodzoną ułomnością.