Ewolucja instytucjonalna systemów finansowych w Holandii i w Japonii

Holandię i Japonią łączą ponad czterystuletnie bezpośrednie kontakty handlowe i wzajemne obserwowanie swojego rozwoju.
Oba kraje dokonały odmiennego wyboru. Niderlandy stały się kolebką kapitalizmu, państwem otwartym na świat. Japonia schroniła się przed zewnętrznym światem w swojej kulturze i świadomym izolacjonizmie. Od końca XIX wieku, w wyniku restauracji władzy cesarza szybko nadrabiała zaległości w stosunku do krajów dojrzałego kapitalizmu. Kolejne fale globalizacji przynosiły jedynie pewne korekty tych wyjściowych strategii rozwoju. Oba kraje są zatem dobrymi grupami rówieśniczymi w porównaniach międzynarodowych zorientowanych na uchwycenie ładu instytucjonalnego właściwego kapitalizmowi. Japonia reprezentuje kulturę zbiorowej uprawy ryżu, Holandia handlu międzynarodowego zbożami. Łączy je globalna kultura uprawy i handlu bawełną. Japonia to" kapitalizm reński", zorientowany na banki, Holandia to "kapitalizm anglosaski" zorientowany na rynki kapitałowe.
Dziś aktualne staje się pytanie jaki powinien być kapitalizm XXI wieku? Na pewno nie będzie to kapitalizm "reński" ani kapitalizm "anglosaski". Czy będzie to kapitalizm zamknięcia się w narodowych granicach czy otwarcia się na problemy ludzkości?